معرفی سیم و انواع آن

سیم مفتولی که همه آن را می ‌شناسیم یک سیم مسی تک رشته است که به آن سیم خشک هم می‌ گویند و در تابلو های برق استفاده می‌شود. هادی این سیم از جنس مس است با روکشی از نوع PVC با ولتاژ 450 تا 750 برای جریان های مختلف و ضخامت 1.5 تا 240 میلی‌متر به کار می رود.

اما قصه همین جا که صحبتی از سینی کابل نشده است، تمام نمی‌شود، سیم انواع مختلفی دارد که هر کدام کاربردهای خاص خودشان را دارند. در این مطلب انواع مختلف سیم را معرفی می‌ کنیم تا وقتی به فروشگاه کالای برق می‌ روید کمتر گیج شوید و جنس مورد نیازتان را سریع‌تر بیابید.

 

 

انواع سیم و کابل

 

سیم مفتولی (NYA)

هادی این نوع سیم‌ها از مس نرم شده با عایقی از ماده پلاستیک پی.وی.سی در رنگ‌ های گوناگون شکل گرفته است. ولتاژ اسمی این سیم 750/450 ولت است و برای جریان‌های مختلف با سطح مقطع تا 240 میلی‌ متر مربع ساخته می‌شود. این دسته از سیم‌ ها در تابلوهای برق و تاسیسات نصب ثابت در محیط‌ های خشک در داخل لوله، روی دیوار یا داخل آن به‌ کار می‌رود. بنابراین استفاده از این نوع سیم به‌ طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.

سیم نیمه افشان (NYAB)

ساختمان این سیم مثل سیم NYA است ولی نسبت به آن انعطاف بیشتری دارد. ولتاژ اسمی این سیم نیز 450/750 ولت است و در تاسیسات نصب ثابت در محیط‌ های خشک و در داخل لوله به‌ صورت روکار یا توکار به کار گرفته می‌شود. استفاده از این نوع سیم‌ها نیز به‌ طور مستقیم در داخل دیوار مجاز نیست.

این نوع سیم از نظر ساختار شبیه سیم‌ های مفتولی است و ولتاژ آن هم 450 تا 750 ولت است. نسبت به سیم مفتولی انعطاف بیشتری دارد.

سیم افشان (NF)

سیم افشان مجموعه‌ای از تعداد زیادی رشته‌های نازک مسی است و به سیم نرم معروف است که در سینی کابل قرار میگیرد. ساختمان این نوع سیم مانند سیم مفتولی و نیمه‌افشان است. ولتاژ نامی آن 300 تا 500 ولت است. انعطاف آن از نیمه‌ افشان بیشتر است و ضخامت آن از سیم مفتولی، به همین دلیل مقاومت الکتریکی کمتری دارد. سیم افشان از سیم مفتولی گران‌تر است؛ چون هزینۀ تولید آن بالاتری دارد.

شناخت نشانه‌های انواع سیم

جنس هادی‌ ها، عایق و نوع کاربرد سیم و کابل با حروف مشخصی روی روکش حک می‌شوند. در ادامه معنی علامت‌ها و حروف روی عایق ‌ها را می‌گوییم.

N علامت سیم مسی است که با استاندارد VDE آلمان ساخته شده.

Y به معنی عایق پروتودور PVC هر رشته است.

S & Z علامت سیم‌های مخصوص هستند.

F علامت سیم‌های نرم است.

A سیم‌کشی داخل لوله‌ها و M سیم‌های مقاوم در مقابل رطوبت است.

انواع سیم

سیم NYA

بدون حرکت در محل‌های خشک و در داخل لولۀ PVC و فولادی نصب می‌شود. از این نوع سیم نباید در زیر گچ استفاده کرد. این نوع با روکش‌هایی به رنگ سبز، سیاه، آبی و قهوه‌ای تولید می‌شود.

سیم NYM

در محل‌ های خشک یا مرطوب مثلاً زیر گچ، بدون لوله نصب می‌شود. یک لایه با عایق PVC است و کلافی به رنگ سیاه یا خاکستری یا سفید و روکشی به رنگ سیاه، قهوه‌ای و آبی

سیم NYFA

در داخل لولۀ PVC و فولادی نصب می‌شود و برای اشیای قابل حمل استفاده نمی‌شود. سیم‌ های نازک مسی به هم ‎تابیده با مواد PVC عایق شده به رنگ سبز، زرد، سیاه، آبی، قهوه‌ای، زرد، سبز، بنفش و سفید عرضه می‌شوند.

سیم NYAFZ

سیم‌ های نازک به هم تابیده است که با هم عایق‌ بندی می‌شوند به رنگ سیاه، سفید و قهوه‌ای. این نوع برای روشنایی استفاده می‌شود و به منظور استفاده در وسایل قابل حمل استفاده مناسب نیستند.

سیم Y

در داخل لولۀ PVC و فولادی برای زنگ اخبار، تلفن و دستگاه‌های علامت‌دهنده استفاده می‌شود. این سیم‌ ها روکش‌شده با مواد PVC است و در دو، سه یا چهار رشتۀ به هم تابیده و یا تک‌ رشته در رنگ‌های استاندارد و در کلاف‌های صد متری تولید و عرضه می‌ شود.

سیم ارت

سیم ارت با وصل‌ شدن به بدنۀ لوازم برقی از آنها در برابر برق‌ گرفتگی محافظت می‌ کند.

برای استفاده از سیم ارت، ساختمان باید چاه ارت با ساخت کاملا فنی داشته باشد. این سیم نباید به چاه آب یا اسکلت فلزی نصب شود. دلایل استفاده از سیم ارت عبارت‌ اند از: حفاظت و ایمنی تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، ایجاد شرایط ایدئال برای کار، حذف ولتاژ اضافی، جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته، ولتاژ تماسی و صاعقه و اطمینان از قابلیت کار الکتریکی.

سیم لاکی

سیم لاکی از یک رشته سیم ساخته شده که بر روی آن لایه نازک عایق است. حجم عایق آن کم است؛ به همین دلیل در سیم‌ پیچی‌های موتور و ترانسفورماتور، بسیار از آن استفاده می‌شود و به سیم ترانس هم معروف است. ضخامت آن 0.05 تا 6 میلی‌متر است.

امیدواریم این مطلب شناخت بهتری از سیم و کابل به شما داده باشد و با اطلاع از انواع و علائم سیم‌ها انتخاب دقیق‌تری داشته باشید. برای مشاهده برندهای مختلف سیم و کابل به لایت هوم مراجعه نمایید تا بتوانید با اطمینان و کسب اطلاعات خرید خود را انجام دهید.

مقایسه سیم و کابل

سیم یا wire از یک یا چند رشته باریک مسی یا آلومینیومی تشکیل شده که برخی از آن‌ها سیم مفتول یا تک رشته‌ ای و برخی دیگر سیم افشان یا چند رشته‌ ایی هستند. اما کابل یا cable از دو یا چند سیم و هادی عایق تشکیل شده است. مانند کابل شبکه، کابل کواکسیال، کابل برق و کابل‌های دیگر.

ساده ‌ترین روش تشخیص بین سیم و کابل این گونه است که سیم معمولا قابل رویت است، در حالی که بیش ‌تر کابل‌ ها اغلب دارای پوشش هستند. به طور کلی نباید اصطلاح سیم و کابل را باهم اشتباه گرفت.

به عنوان نمونه سیم برق یک اصطلاح غلط است و باید کابل برق گفته شود، زیرا همین‌طور که گفتیم سیم از رشته باریک مسی تشکیل شده و کابل از سیم های تک رشته‌ای یا چندرشته‌ای. ما در زبان فارسی فقط از دو واژه سیم و کابل استفاده می‌نماییم. اما جالب است بدانید در زبان انگلیسی علاوه بر این‌ها واژه دیگری هم به نام Cord به کار می‌رود که تفاوت آن با سیم و کابل این است که Cord کابلی است که برای انتقال برق استفاده می‌شود و خود واژه کابل تنها به جهت بیان انتقال دیتا به کار می‌رود.

سیم و کابل تک رشته‌ ای و چند رشته‌ ای

بازار سیم و کابل معمولا در سیم ‌های چند رشته‌ای متقاضی بیشتری دارد تا سیم‌ های مفتولی. به این دلیل که ضخامت سیم ‌های چند رشته‌ای حالا هر میزانی که می‌خواهد باشد، قدرت انعطاف‌پذیری بالاتری نسبت سیم‌ های مفتولی دارند و در صنایعی که نیاز به لحیم‌ کاری وجود دارد، مانند مدارهای الکترونیکی بیشتر مورد استفاده قرار می‌ گیرند. سیم چند رشته‌ ای معمولا مقاومت بالاتری دارد ولی در سیم تک رشته ای در اثر مرور زمان و تغییرات آب و هوایی که ساختار ماده تغییر می‌کند سبب شکستگی و یا ایجاد ترک‌های ریز در فلز می‌شود و در طول زمان این ترک‌ها بیشتر و بزرگتر شده؛ درنتیجه فلز از هم می‌ پاشد. اما فروش سیم و کابل چند رشته‌ای معمولا برای تولید کنندگان به صرفه نیست. به این دلیل که هزینه تولید سیم افشان یا چند رشته‌ای بیشتر از مفتولی است. از سیم‌ های مفتولی غیر از صنعت الکترونیک و برق برای صنعت‌های دیگری هم مانند مکانیک استفاده می‌شود که بیشتر برای جابجایی و یا محکم کردن به کار می‌روند.

مقاومت الکتریکی در سیم ها و کابل ها

اصولا در سیم‌ های چند رشته ‌ای در سطح مقطع سیم شکاف‌ های بیشتری بین رشته‌ها وجود دارد. اما در فرکانس‌ های بالا از سیم‌ های چند رشته‌ای به دلیل پدیده اثر پوستی بیشتر استفاده می شود. پدیده اثر پوستی سبب تلف شدن نیرو در سیم می‌شود که برای سیم ‌های معمولی این اثر را کاهش نمی‌دهند و برای کاهش اثر از کابل‌ های لیتز استفاده می‌نمایند. کابل لیتز از چند سیم چند رشته‌ ای تشکیل شده که با روکشی عایقی از هم جدا می‌شود و سطح مقطع را برای عبور جریان بیشتر می‌کند.

ضخامت سیم و کابل تاثیر بر روی کیفیت آن

جریان الکتریکی حاوی میلیون ‌ها الکترون است. جریان الکتریکی رابطه مستقیم با تعداد الکترون‌ها دارد. این یعنی هرچه جریان بیشتر باشد تعداد الکترون‌ها نیز بیشتر می‌شود و باید از کابل ‌های دارای سطح مقطع بیشتر استفاده کرد. بنابراین هرچه سیم و کابل قطر بیشتری داشته باشد، جریان عبوری بیشتر و مقاومت در برابر عبور جریان کمتر می‌شود. با این وصف هرچه کابل ضخیم ‌تر باشد کمتر داغ می‌شود و بنابراین کمتر دچار سوختگی می‌گردد.

خرید سینی کابل